Publications du MRAC

De ‘papieren' van Albert Lapière, aantekeningen vol realiteitszin en briefwisseling met de familie, zijn geschreven door iemand die getuige was van de gebeurtenissen rond de militaire opstand van 1895 in Luluabourg Mandji. De uitgave van deze documenten maakt het mogelijk het geheel van de beschikbare historische materialen aan elkaar te toetsen. Naast de belangrijkste basisbronnen, die al geruime tijd toegankelijk zijn (Verbeken 1958), zijn de archieven van de missionarissen opengesteld en, dankzij de toenemende digitalisatie van de secundaire bronnen (overvloedige en gediversifieerde lokale en nationale pers), zijn deze laatste ook vlot toegankelijk. Het spreekt voor zich dat de gedetailleerde voorstelling van al deze documenten de ideale gelegenheid is om te onderzoeken hoe de beroepshistorici ze hebben benut: ‘the point of history is to study historians, not to study the past' (Evans 1997).

***

Les « papiers » d'Albert Lapière, notes prises sur le vif et lettres familiales, sont ceux d'un témoin et d'un acteur des événements qui entourent la révolte militaire de 1895 à Luluabourg-Malandji. L'édition de ces écrits
permet de confronter l'ensemble des matériaux historiques disponibles. Au-delà des principales sources primaires, depuis longtemps accessibles (Verbeken 1958), les archives missionnaires se sont ouvertes et, grâce
à la progression croissante de leur numérisation, l'accès aux sources secondaires (presse nationale et locale abondante et diversifiée, notamment) devient commode. La présentation détaillée de tous ces documents est – évidemment – l'occasion d'examiner comment les professionnels de l'histoire les ont exploités : « the point of history is to study historians, not to study the past » (Evans 1997).

***

The ‘papers' of Albert Lapière, notes taken on the spot and family correspondence, are written by a witness and protagonist of events surrounding the 1895 military revolt in Luluabourg-Maladji. Their publication now makes it possible to study the full set of available historical material. In addition to the major primary sources that have long been available (Verbeken 1958), missionary archives have become accessible and, with digitisation, secondary sources (in particular, numerous and diverse national and local press) are easier to consult. The detailed presentation of all these documents is a clear opportunity to examine how historians used them – in other words, ‘the point of history is to study historians, not to study the past' (Evans 1997).