KMMA publicaties

Het Congopanorama is een monumentaal schilderij dat in 1913 op de wereldtentoonstelling in Gent getoond werd. Het schetst een idyllisch beeld van de Belgische kolonisatie in Congo. In de expo in het AfricaMuseum (Tervuren) stellen Congolese stemmen uit verleden en heden het panorama in vraag. Een internationale groep van kunstenaars en wetenschappers staat stil bij wat zich achter de schermen afspeelde. Was het Congopanorama fake news avant la lettre?
Het Congopanorama was een instrument van koloniale propaganda. Die legitimeerde de kolonisatie door de gekoloniseerde Congolese bevolking voor te stellen als ‘primitief', aan wie de kolonisator ‘beschaving schonk'. Achter die gemanipuleerde woorden en beelden ging een zorgvuldig verborgen waarheid schuil: de kolonisatie in Congo was een militaire bezetting en draaide om economisch geldgewin.
Historische foto's, archieven, geluidsfragmenten en werk van hedendaagse kunstenaars vormen een kritisch tegengeluid, dat de koloniale illusie van het Congopanorama doet wankelen.
Tot slot stellen we de vraag over de lange schaduw en impact van kolonisatie en propaganda vandaag. Zijn we het wij-zij-denken en de vooroordelen voorbij?

Deze catalogus schets een overzicht van de tentoonstelling Het Congopanorama 1913. Koloniale illusie doorprikt in het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika (28 november 2025-27 september 2026). Albertine Libert, Patrick Mudekereza en Maarten Couttenier zijn curatoren, samen met co-curatoren Leen Engelen en Victor Flores. Bijdragen van diverse auteurs vullen de tentoonstellingsteksten aan en verbreden een kritische kijk op het Congopanorama.