Raffia in al zijn pracht - Bakushinta

In 2017 ontdekten we in het kader van ons onderzoek naar textielkennis in de DRC dat het museum over een uitgebreide collectie voorwerpen van raffia en andere plantenvezels beschikt. Tijdens de renovatieperiode werden enkele voorwerpen uit het Kongo-rijk opgenomen in de tentoonstelling 'Kongo across the Water'.

Op enkele stukken na, die zonder voldoende uitleg in de zaal Rituelen en Ceremoniën worden tentoongesteld, zijn al deze collecties nu opgeborgen in de reserves. Aan het publiek wordt geen gelegenheid geboden om kennis te maken met deze rijkdom, het hoge niveau van vormgeving en de mate van kennis die in de DRC werd aangetroffen.  

Ons project sluit dus aan bij de ambitie van het museum om de culturen van Centraal-Afrika, in dit geval die van de DRC, te belichten. Het wil racistische stereotypen over zwarte mensen ontkrachten door te praten over de kennis van textiel en alles wat met de productie ervan te maken heeft. We willen het idee ontkrachten dat naakte of halfnaakte mensen wachtten op de komst van de kolonisator om te leren hoe ze hun lichaam moesten bedekken en zich moesten kleden. 

Als onderdeel van de wederopbouw van de burgersamenleving in al haar aspecten kan het museum zich niet beperken tot het tentoonstellen van voorwerpen. Ons project streeft ernaar het bewijs te leveren van creatief vernuft, in een productieproces dat in al zijn inventieve en technische complexiteit wordt blootgelegd. Deze benadering is voor het museum een middel tot consolidering en harmonisering tussen twee werelden die altijd gescheiden en tweedelig zijn: cultuur en economie.  

Mevrouw Georgine Dibua Mbombo is coördinator en projectleider van Bakushinta, een vereniging voor de valorisatie en promotie van de culturen van de DRC. Zij houdt zich ook bezig met herdenkingswerk en bewustmaking van de dekolonisatie van de openbare ruimte en andere aspecten van de samenleving. De constante voorstelling van halfgeklede Congolezen in de verschillende koloniale producties bracht haar ertoe de textielkennis in de DRC te onderzoeken. Ze heeft tentoonstellingen en conferenties georganiseerd over dit rijke erfgoed dat welvaartstatus of hiërarchie kan uitdrukken en dat verschillende artistieke stromingen heeft beïnvloed. Zij neemt ons mee op reis waar zij ons de rode draad zal onthullen tussen de knowhow en de cultuur van deze palmraffiavezels en andere vezels, geladen met een geschiedenis van communicatie en macht, emotie en spiritualiteit. 

Judith Ambusu Akuma is archivaris, gespecialiseerd in mode en textiel. Haar belangstelling gaat uit naar informatiebeheer en de geschiedenis van de Afrikaanse mode. Met aandacht voor het behoud van het Afrikaanse textielerfgoed viert zij de rijkdom van de Afrikaanse cultuur en verstrekt zij betrouwbare informatie over Afrikaanse ambachten en mode op haar platform dat zij heeft opgericht in Italië: https://www.afrosaltboho.com/. Volgens de eisen van het STEALTH-systeem (een software voor de codering van kleding) zullen met haar de ontdekking van een weefsel dat zijn bijzondere kleuren ontleent aan het omringende landschap, het borduren met de vingertoppen, de verweving van vezels, de materialiteit en het levendige karakter van een stof ontleed worden. Mevrouw AmbusuAkuma zal de fotografische campagne leiden en de didactiek begeleiden.