Partners :
- Universiteit Antwerpen, Center for Grammar, Cognition and Typology
- Universiteit Gent, Letteren en Wijsbegeerte, vakgroep Engels + English and contrastive linguistics
- Katholieke Universiteit Leuven, Department of Linguistics Functional, Cognitive & Descriptive Linguistics
- Université Catholique de Louvain, Département d’études germaniques, Centre for Text and Discourse Studies
- Universität Hannover, Deutsches Seminar Abteilung für Germanistische & Angewandte Linguistik Deutsche Sprache

Dit project wil een bijdrage leveren tot het lopende internationale onderzoek naar (de interactie tussen) de processen van grammaticalisatie (op het structurele vlak) en van (inter)subjectificatie (op het semantische vlak) in taalverandering.

De focus van het onderzoek ligt op drie centrale kwesties:

1) De precieze aard van de semantische veranderingen die optreden in de processen van subjectificatie en intersubjectificatie, en hun correlatie met de structurele veranderingen in het proces van grammaticalisatie.
2) De teleology van deze processen: zijn grammaticalisatie en (inter)subjectificatie unidirectioneel of niet?
3) Het ‘bereik’ van de processen: hoe verhouden grammaticalisatie en (inter)subjectificatie zich tot andere mechanismen van taalverandering, en meer bepaald tot het proces van ‘analogie’?

Deze centrale thema’s worden praktisch geïmplementeerd in de vorm van 7 werkpakketten, waarin verschillende semantische en/of grammaticale domeinen onder de loep worden genomen, en die toelaten de thema’s vanuit verschillende invalshoeken te belichten. Het gaat om volgende werkpakketten:
1) Modaliteit – met focus op de processen van grammaticalisatie en (inter)subjectificatie in zowel hulpwerkwoordelijke als niet-hulpwerkwoordelijke (verbale, adverbiale en adjectivische) uitdrukkingsvormen.
2) Evidentialiteit – een onderzoek naar het ontstaan van de waaier van uitdrukkingsvormen voor deze semantische categorie.
3) Modus – een onderzoek naar of/hoe de waaier van vormen en betekenissen van de imperatieve modus, en hun diachrone ontwikkeling, overeenstemt met de gangbare visies op (inter)subjectificatie and grammaticalisatie.
4) Discours – wat kan een gedetailleerde analyse van de vormelijk en functioneel erg complexe categorie van de discursieve partikels ons leren over het proces van intersubjectificatie en de correlatie ervan met grammaticalisatie?
5) Complementatie – waarin nagegaan wordt wat de evolutie in types van zinssamenvoeging ons kan leren over de gangbare visies op grammaticalisatie.
6) Modificatie in het nominale domein – welke processen van (inter)subjectificatie en grammaticalisatie treden op in het domein van de interne organisatie van nominale groepen?
7) Theorie – wat zjn de bredere implicaties van de resultaten van dit project, en van de literatuur over grammaticalisatie en (inter)subjectificatie in het algemeen, voor de linguïstische theorievorming?

De empirische component van deze werkpakketten zal methodologisch op twee manieren benaderd worden: in de diepte en in de breedte. De benadering ‘in de diepte’ houdt een gedetailleerde studie in van de relevante fenomenen in individuele Germaanse en Romaanse talen (ook comparatief) op basis van corpusdata. De benadering ‘in de breedte’ betreft een typologische studie van de relevante fenomenen in een representatief staal van talen van de wereld, en met speciale aandacht voor de Bantoetalen.