Invasieve soorten van Europees belang krijgen uitgebreide fiche

Onderzoekers van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen en het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika hebben informatiefiches gepubliceerd over tientallen invasieve soorten die Europa binnenkomen of dat kunnen doen. De fiches evalueren per soort in hoeverre je genetische methodes kunt gebruiken om de soort te identificeren. Ze moeten beleidsmakers en mensen in het veld informeren en een snelle en accurate identificatie toelaten.

""

Uitheemse soorten kunnen invasief worden en negatieve effecten hebben op de plaatselijke biodiversiteit, de economie of de gezondheid. De voorbije jaren is de aandacht voor invasieve soorten verscherpt. De Europese Commissie heeft een verordening aangenomen om de introductie en verspreiding van invasieve soorten te helpen voorkomen en te beheren. Ze doet dat onder meer met een lijst van tientallen invasieve soorten die voor Europa van belang zijn. 

Nauwkeuriger identificeren met DNA

Om de invasieve soorten (en hun sporen of jonge levensvormen) te detecteren en maatregelen te kunnen nemen, moet je ze snel en precies identificeren. 

‘De morfologie van een dier of plant volstaat niet altijd om de soort correct te identificeren’, zegt Sophie Gombeer, onderzoekster van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen. ‘Neem nu ‘cryptische soorten’, verschillende soorten die er uiterlijk bijna identiek uitzien. Of insectenlarven: heel moeilijk te determineren, zelfs voor specialisten.’ Daarom heeft een team van het KBIN en het KMMA het potentieel van genetische methodes geëvalueerd voor de identificatie van invasieve soorten. 

Resultaten online

De onderzoekers hebben hun resultaten online gezet. ‘Per invasieve soort is een descriptieve fiche beschikbaar met kenmerken: classificatie, oorsprong en verspreiding’, zegt Kenny Meganck van het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika. ‘Maar we zijn ook telkens nagegaan of de beschikbare publieke DNA-sequenties toelaten om de soort in kwestie te herkennen.’

Alle fiches zijn gratis ter beschikking op de website van BopCo.

BopCo

Het BopCo-team (Barcoding Facility for Organisms and Tissues of Policy Concern) is gemeenschappelijk aan het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika en het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen. De biologen identificeren snel en efficiënt dier- en plantensoorten, op basis van morfologie en DNA, en beantwoorden zo aan verschillende concrete vragen, onder meer van de douane (denk aan bushmeat en beschermde soorten), de luchtmacht (identificatie van vogels na aanvaring met vliegtuigen), de FOD volksgezondheid (monitoring van exotische muggen in samenwerking met Instituut voor Tropische Geneeskunde) en particulieren.

Het BopCo-project wordt gefinancierd door het Federaal Wetenschapsbeleid (BELSPO). BopCo draagt ook bij aan LifeWatch, een Europees onderzoeksconsortium voor biodiversiteit.

Meer info