Fruitvliegen van groot economisch belang in Afrika en Europa identificeren met een smartphone-app

Dacus demmerezi. Een van de belangrijkste fruitvliegen die op wilde en gekweekte gewassen van de komkommerfamilie worden aangetroffen.  © A. Franck (CIRAD)

Sleutel tot een efficiëntere monitoring en bestrijding van schadelijke insecten

Fruitvliegen kunnen grote verliezen veroorzaken in de landbouw. In Afrika wordt de fruit- en groenteteelt sterk bemoeilijkt door deze insectenplagen. Het is belangrijk precies te weten welke fruitvliegsoort zich op een boomgaard of een lading ingevoerd fruit bevindt. Het bepaalt immers met welke strategie de pestsoort doeltreffend kan worden bestreden, om zo oogstverliezen tot een minimum te beperken of de introductie van invasieve soorten te voorkomen.  

'Voor een juiste identificatie is echter gespecialiseerde taxonomische kennis nodig, die niet altijd voorhanden is. Met deze app, die gratis beschikbaar is, willen we mensen die betrokken zijn bij monitoringprogramma's of boeren letterlijk een 'sleutel' aanreiken', legt entomoloog Marc De Meyer (Koninklijk Museum voor Midden-Afrika) uit.

Het team heeft twee verschillende apps uitgewerkt. De eerste biedt een identificatiesleutel voor fruitvliegen die een economische bedreiging vormen voor de land- en tuinbouw in Sub-Saharaans Afrika. De andere doet hetzelfde voor een selectie van fruitvliegen die in aanmerking komen voor quarantainemaatregelen in de Europese Unie.

Smartphone-app helpt potentieel schadelijke fruitvliegen te identificeren

Via de interactieve identificatiesleutels beantwoorden gebruikers een reeks vragen over de zichtbare eigenschappen van een fruitvliegspecimen. Afbeeldingen en illustraties tonen je waar te zoeken naar onderscheidende morfologische kenmerken en hoe die eruit zien, zoals bijvoorbeeld kleuren en vormen van lichaamsdelen. De ingegeven antwoorden elimineren geleidelijk aan de opties, totdat de fruitvliegsoort is geïdentificeerd.

Screenshots van de app: foto’s en tekeningen helpen gebruikers zoeken naar onderscheidende morfologische kenmerken en hoe ze eruit zien, zoals kleuren en vormen van lichaamsdelen.

Alle informatie op één plek

De apps bieden meer dan alleen hulp bij de identificatie. Beknopte factsheets geven meer informatie over elke soort die in de apps aan bod komt. Gebruikers leren bijvoorbeeld meer over de levenscyclus van de fruitvlieg en over welke gewassen zijn mogelijke doelwitten zijn. Ze krijgen ook info over de best practices voor het monitoren en bestrijden ervan. Voor elke soort zijn ook links naar uitgebreidere informatiebronnen opgenomen.

‘We willen alle recente en belangrijkste informatie op één plaats bundelen, met talrijke verwijzingen naar verdere informatie die momenteel her en der verspreid is’, besluit Marc De Meyer.

De interactieve identificatiesleutels werden ontwikkeld in het kader van twee projecten:

• het EU H2020 project FF-IPM In-silico boosted pest prevention off-season focus IPM against new and emerging fruit flies 
• het WTO STDF (Standards and Trade Development Facility) project F³ Fruit Fly Free: Establishment and maintenance of fruit production areas free and under low prevalence of fruit fly pests in southern Africa