Lezing

Hour info
15:00-20:00 u.
Taal
Frans
Available
On
Place

AfricaMuseum

Prijs

Gratis

Hour info
14:00 - 16:30 u.
Available
On
""

Op 7 december a.s. organiseert KBR ter gelegenheid van de afsluiting van het tweede onderzoeksjaar van het project Congolines opnieuw een publieke ontmoeting met de onderzoek(st)ers van dit project dat wordt gecoördineerd door het AfricaMuseum, in samenwerking met KBR, de UNIKIN (universiteit van Kinshasa, DR Congo) en de Gentse universiteit.

De onderzoek(st)ers van dit project hebben als voornaamste doel het fenomeen van tekenen op papier in de DR Congo tijdens de koloniale tijd (eerste helft van de 20ste eeuw) opnieuw in zijn context te plaatsen.

 

Bestaat Albert Lubaki?

Na de eerste ontmoeting van vorig jaar, die betrekking had op de algemene toestand van het onderzoek, zal deze tweede ontmoeting in het teken staan van het onderzoek naar de kunstenaar Albert Lubaki en naar het feit of hij werkelijk heeft bestaan.

Om inzicht te krijgen in het verleden verdeelt het team van het project Congolines zijn tijd tussen veldwerk, zoekwerk in de archieven en technische analyses van tekeningen. Net als echte privédetectives ontrafelen ze complexe verhalen en stellen ze meer vragen dan ze antwoorden vinden.

 

Programma

14.00 uur: Inleiding: Bambi Ceuppens, Vicky Van Bockhaven en Joris Van Grieken

14.20 uur: Diana Salakheddin, “Retracer la biographie d’Albert Lubaki. Problèmes et aspects méthodologiques”

14.40 uur: Ophélie Laloy, “Georges Thiry, une source primaire littéraire?”

15.00 uur: Yvette Nyalusala Ikando, “Peinture murale comme moyen de communication culturel dans le Nord- Est de la RDC”

15.20 uur: Conclusie: Bambi Ceuppens, Vicky Van Bockhaven en Joris Van Grieken

15.30 – 16.00 uur: Vragen van het publiek

16.00 – 16.30 uur: koffie

Place

Plaats

KBR, Kunstberg 28, 1000 Brussel

Concertzaal, 4de verdieping

Prijs

Gratis

Hour info
Zaterdag 14 december 2024, 15-17 u & Zondag 15 december 2024, 15-17u
Available
On
Summary

In 2021 werd de Congolese rumba opgenomen in de lijst immaterieel erfgoed van de UNESCO. Ter gelegenheid van deze derde verjaardag nodigen cultureel ondernemer Klay Mahungu en het AfricaMuseum je uit voor een weekend gewijd aan de rumba, met de deelname van artiest-gitarist Pépé Felly Manuaku.

""

Dit weekend, dat plaatsvindt in het AfricaMuseum, is gespreid over twee dagen:

Zaterdag 14 december: conferentie

Met de steun van TVC Médical 

De rumba is verankerd in de Congolese identiteit en ademt echte levensvreugde. Het is een levenswijze en ingesteldheid van de geest. Tijdens de conferentie geeft Klay Mahungu een uiteenzetting over de geschiedenis en de evolutie van de rumba van de jaren 1940 tot nu. Hoe kan rumba de mentaliteit veranderen? Hoe kunnen jongeren zich deze muziek eigen maken?

Vanop de eerste rij zal je kunnen luisteren naar de man die bekendstaat als de ‘Gitaarmagiër’: artiest, componist en arrangeur Pépé Felly Manuaku. Hij zal vertellen over zijn bijdrage aan de Congolese rumba maar ook over zijn eigen stijl. Verder zal hij enkele gitaardemonstraties geven.
 

Zondag 15 december: concert

Super Rumba is een Congolese rumba-band uit Brussel. Hun repertoire bestaat uit de klassiekers die de Congolese rumba beroemd hebben gemaakt. De sfeer die ze oproepen bij elk optreden laat niemand onberoerd en zuigt het publiek naar de dansvloer. Het concert wordt gedragen door ervaren muzikanten, van wie sommigen hebben samengewerkt met prestigieuze Congolese muzikanten en groepen zoals Franco, Tabu Ley, Papa Wemba, Zaïko, Wenge Musica en Fally Ipupa.

 

Wie is Klay Mahungu?

Klay

Als er vandaag zo vaak over de Congolese rumba gesproken wordt in België, dan zit Klay Mahungu hier voor iets tussen. Al bijna veertig jaar organiseert hij concerten en conferenties en neemt hij deel aan televisie- en radioprogramma's over het thema rumba. Hij is ook aanwezig op sociale netwerken. Je kan niet om Klay Mahungu heen als het gaat om de promotie en productie van de Congolese rumba in België. Hij heeft een sterke reputatie, niet alleen in de Congolese diaspora, maar ook in de Democratische Republiek Congo, zijn land van herkomst.

Zijn samenwerking met verschillende instellingen en culturele hotspots, zoals het AfricaMuseum, Bozar of het Theater Molière heeft de voorbije jaren tot bijna twintig rumba-concerten geleid. Enkele van de meest spraakmakende zijn Rumba Lumumba, de 50e verjaardag van de mythische Congolese rumba-band Zaïko Langa Langa, de concerten als eerbetoon aan de grote Papa Wemba.

De Congolese rumba overbrengen naar een breder publiek is de rode draad achter alle evenementen die Klay Mahungu organiseert. Hij gaat tegelijkertijd pedagogisch en ludiek te werk: het publiek moet zich zeker amuseren, maar tegelijkertijd wil hij dat het ook meer te weten komt over rumba en de plaats ervan in de Congolese cultuur.

Place

Locatie

AfricaMuseum (Leuvensesteenweg 13, 3080 Tervuren) 

 

TICKETS CONFERENTIE

Prijs

Zaterdag 14 december 2024 (in het Frans): gratis

Zondag 15 december 2024: 5 euro (concert) of 10 euro (concert en bezoek van het museum), gratis toegang voor kinderen jonger dan 18 jaar.

Info

Mis de Rumba Studio in het museum niet. In Congo zijn populaire genres als rumba, soukous en ndombolo feest- en dansmuziek. Je kan ze horen in bars en achterkamertjes. Het populaire succes van een nummer hangt vooral af van de danspassen die erbij horen, maar ook van de tekst. Deze verwijst vaak naar actuele gebeurtenissen en grote culturele of sociale evenementen: muziek wordt zo een spiegel van de samenleving.

Contact 

nadia.nsayi.madjedjo@africamuseum.be
0474 84 53 64 

of

klaym8@msn.com (Klay Mahungu) 
0497253324

Hour info
19:30-21:00 u.
Taal
Nederlands
Available
On
Summary

Precies 130 jaar geleden vond in Antwerpen de Wereldtentoonstelling plaats. Voor die gelegenheid werden 144 Congolezen tentoongesteld aan het KMSKA. Zeven Congolezen stierven. Het AfricaMuseum, dat een gelijkaardige koloniale geschiedenis kent in Tervuren, organiseert een online MuseumTalk over herinnering en herdenking van deze tragedie. De sprekers zijn een onderzoeker, een activist en een kunstenaar.

Judith Elseviers geeft een toespraak tijdens de actie van vzw Hand in Hand voor het KMSKA, 2024

Op 30 augustus 2024 keurde het schepencollege van de stad Antwerpen de oprichting van een cenotaaf op de begraafplaats Schoonselhof goed. In het persbericht klinken de woorden van burgemeester Bart De Wever: ‘Om ons heden te begrijpen, moeten we het verleden recht in de ogen kijken. Daarom is deze cenotaaf voor de Congolese overledenen in 1894 bijzonder nodig. Want zij maken onlosmakelijk deel uit van onze geschiedenis, en van onze stadsgemeenschap. De herinnering aan hun beklijvende verhaal wilden we levend houden op een waardige, serene en zichtbare plaats. In samenspraak met de Congolees-Antwerpse gemeenschap hebben we in het Schoonselhof nu een gepaste gedenkplaats gevonden. Deze cenotaaf zal alle Antwerpenaren aanspreken.’

De beslissing van het Antwerps stadsbestuur is het gevolg van verschillende initiatieven sinds de tentoonstelling 100 x Congo. Een eeuw Congolese kunst in Antwerpen in het MAS. Door de expo raakten de koloniale gebeurtenissen van 1894, toen Congo nog een privébezit was van koning Leopold II, bekend bij een breder publiek in Antwerpen en daarbuiten. De toenmalige MAS-stagiaire Bitshilualua Kabeya en de Afrikaanse studentenvereniging AYO organiseerden een ceremonie, er verscheen een brief van Judith Elseviers en Nadia Nsayi in De Morgen, Hand in Hand tegen Racisme lanceerde een petitie en voerde actie aan het museumplein … 

 

Sprekers

Wat gebeurde in 1894? Waar worden de Congolezen best herdacht vandaag? En hoe inspireert de koloniale geschiedenis hedendaagse artiesten? Tine Geunis is diensthoofd Publiek & Partners bij het museum. Ze modereert het gesprek tussen:

Els De Palmenaer, kunsthistorica met een specialisatie in de ‘Etnische kunsten’ (Universiteit Gent) en conservator van de Afrika-collectie in het MAS. In 2020 cureerde ze met Nadia Nsayi (curator Beeldvorming) de MAS-tentoonstelling. In deze tijdelijke expo werd de Antwerpse Wereldtentoonstelling uitvoerig belicht en zijn de zeven jonge Congolezen voor het eerst in herinnering gebracht. Sinds 2022 ondersteunt ze het herkomstonderzoeksproject van de Congolese MAS-collectie dat wordt uitgevoerd vanuit een Belgisch-Congolees perspectief.

Lieven Miguel Kandolo, activist, opiniemaker en schrijver. Sinds 2021 geeft hij als freelancer lezingen en schrijft hij over thema's zoals antiracisme, dekolonisatie en gemeenschapsvorming. Hij is voorzitter van Hand in Hand tegen Racisme, waarvan hij drie jaar co-voorzitter was met Jihad Van Puymbroeck. Samen met Moussa Don Pandzou schreef hij het boek Yaya na Leki (‘Grote broer en kleine broer’). Onlangs stelde hij zich voor als onafhankelijke kandidaat voor de gemeenteraadsverkiezingen in Vilvoorde.

David Katshiunga is op zesjarige leeftijd vanuit Congo naar België gemigreerd. Hij groeide op in Mechelen en woont nu in Antwerpen. Tijdens zijn studies grafisch ontwerp begon hij te schilderen: zwart-wit portretten in hout. Zijn spraakmakende tentoonstelling Authenticité vond plaats in Antwerpen (2021), Brussel (2022) en Den Haag (2023). Voor de kunstwerken haalde hij inspiratie in het boek Dochter van de dekolonisatie (2020) van Nadia Nsayi. Een van de schilderijen draagt de titel De 7 doden van Antwerpen. Tijdens het Afrika Filmfestival won Katshiunga de Artist Award 2015.

Place

Online

Info

Foto: Judith Elseviers geeft een toespraak tijdens de actie van vzw Hand in Hand voor het KMSKA, 2024

Na reservatie en enkele dagen voor het evenement ontvangt u de teamslink.

Hour info
9:15 - 17:30u
Taal
Nederlands en Engels
Available
On
Summary

Op 12 september organiseert Scivil een Citizen Science Inspiratie- en Netwerkdag die plaatsvindt bij Lamot in Mechelen. Dit jaar vindt de netwerkdag plaats in samenwerking met FARO, Histories en het AfricaMuseum. Je kan je verwachten aan een inspirerend openingspanel, een reeks boeiende praatjes en verdiepende workshops over verschillende aspecten van burgerwetenschap en een gezellige netwerklunch, deze keer met postersessie. 

""

Deze editie zetten we de erfgoedsector extra in de kijker. Binnen erfgoed heerst er een lange traditie van samenwerking met vrijwilligers, al dan niet in de vorm van burgerwetenschap. De samenwerking tussen Scivil, FARO, Histories en het AfricaMuseum zal zorgen voor een inspirerende kruisbestuiving tussen citizen science en erfgoed. 

Tijdens de sessies zal onderzoeker en muzikant Adilia Yip uitleggen hoe artistieke co-creatie helpt om het muzikale erfgoed van de xylofooncollectie van het AfricaMuseum te laten weerklinken. Maureen Duru, voorzitter van partner vzw The Food Bridge zal vertellen over het verzamelen van voedselverhalen met de Afrikaanse dispora's. AfricaMuseum burgerwetenschapper en vrijwilliger Frank Simoens zal deel uitmaken van het rondetafelgesprek “Burgerwetenschappers aan het woord”.
Ook voor wie niet uit de erfgoedsector komt, zijn er heel wat boeiende citizenscience-sessies in het aanbod, rond thema's als samenwerken met de media, inclusie en diversiteit, voorbeelden uit gezondheidsonderzoek en uit sociale wetenschappen en nog veel meer. 

Er gaan sessies door in het Nederlands en in het Engels. Het programma biedt sessies aan zowel voor beginners in citizen science als voor ervaren initiatiefnemers op zoek naar verdieping. 

Deelname is gratis. Ben je ingeschreven, maar kan je toch niet komen? Laat het ons zo snel mogelijk weten en vermijd een no show fee (50 EUR).

Place

Plaats

Lamot in Mechelen

Prijs

Gratis

Hour info
10.30 - 19.00u
slideshow_agenda_thumbnail
""
Available
On

Humans Sense Project is een vereniging die werd opgericht om mensen samen te brengen rond Congolese Kunst en Cultuur, opgericht door de Congolese danser Michel Kiyombo. Elk jaar organiseren ze een eendaags festival, waar het kunstencentrum KAAP in Oostende dit jaar de uitvalsbasis voor is.

Dit jaar is ook het AfricaMuseum partner van Congo aan zee. 

Op het programma: 

•    Boekvoorstelling en panelgesprek met auteurs Judi Mesman en Tuly Salumu
•    Congolese specialiteiten (o.a. moambe)
•    Actua-debat over Congo
•    Muziek & spoken word: Congo Echoes door Junior Akwety, Sefora Sam en Jeroen Malaise
•    Interview met auteur Lucas Cathérine
•    Soundscape van Michel Kiyombo

Place

KAAP (Zeedijk, Koning Boudewijnpromenade 10, 8400 Oostende)

Prijs

25 euro (dagticket, inclusief eten)

Hour info
14:00-17:00 (deuren vanaf 13:30)
Taal
Nederlands
Available
On
Summary

Sinds enkele jaren kijkt België op een meer kritische manier naar zijn koloniale geschiedenis. Hoe gaat buurland Nederland om met zijn slavernijverleden? In het kader van 125/5 jaar AfricaMuseum organiseert de Belgisch-Surinaamse vereniging Wimakandra een leesgroep rond een boek dat in 2023 verscheen. Ze nodigen jou uit om Keti Koti van Janice Deul te lezen en vervolgens in gesprek te gaan. 

""

Keti Koti

Janice Deul vertelt in Keti Koti: Waarom we de afschaffing van de slavernij moeten herdenken en vieren de geschiedenis en de oude en hedendaagse tradities van Keti Koti. Bovendien betoogt ze hoe Keti Koti er anno nu uit zou moeten zien, zodat Nederland gezamenlijk voorwaarts kan. Keti Koti is een geïllustreerde gids voor iedereen.Te gebruiken als inleiding, naslagwerk, gids en slijpsteen, met als doel het collectief vergroten van de kennis over Keti Koti, algehele bewustwording en historisch besef rondom thema's als ongelijkheid en vrijheid.

Op 1 juli vieren steeds meer Nederlanders Keti Koti. Op deze dag wordt stilgestaan bij de afschaffing van de slavernij in Suriname en op de voormalige Nederlandse Antillen.

In 2023 is dat honderdvijftig jaar geleden en de laatste jaren gaan er steeds meer stemmen op om van Keti Koti een officiële vrije dag te maken. Ook opinieschrijver Janice Deul maakt zich daar sterk voor. Ons slavernijverleden is een ingewikkeld en gevoelig onderwerp. Dat hebben de reacties op de excuses van premier Mark Rutte nog maar eens blootgelegd. Precies daarom is het van fundamenteel belang dat we allemaal stilstaan bij deze periode uit de geschiedenis.

Wie is de auteur?

Janice Deul is (lifestyle)journalist en coauteur van Little black hair book, een ode aan kroes- en krulhaar. In opiniestukken, columns en lezingen en met haar inspiratieplatform Diversity Rules maakt ze zich sterk voor een inclusief en veilig cultuur- en mediaklimaat.
 

Place

Plaats

Gasthuis Wijnegem (Turnhoutsebaan 199, 2110 Wijnegem)

Prijs

5 euro (soep inbegrepen)

Info

Het boek is beschikbaar in de shop van het museum. 

Available
On
Subtitle
Ontmoetingen / Voorstellingen / Rondetafel
Hour info
14.10: 11:00 - 18:00u/ 15.10: 14:00 - 18:00u
Taal
Frans
Available
On
Summary

Op 14 en 15 oktober 2023 nodigen het AfricaMuseum en Ayoko Mensah (kunstprogrammeur en journalist) het publiek uit voor een kennismaking met (bijna) 30 kunstenaars en onderzoekers tijdens een weekend van netwerkmomenten, debatten en optredens over het artistieke gebruik van de archieven van het museum.

In het kader van het 125/5 programma, dat staat voor de opening van het AfricaMuseum 125 jaar geleden en heropening na een renovatie 5 jaar geleden.

Jonathan Vatunga, Mère et enfant (détail), technique mixte, 2023.

De uitgenodigde kunstenaars, zowel beeldende kunstenaars, filmmakers, muzikanten als performers, ontmoeten elkaar in persoon of online (vanuit het Afrikaanse continent) om hun werk gebaseerd op de vele archieven van het museum (tekst of audiovisueel) voor te stellen aan professionals en het publiek. Ook vindt een discussie over hun werk en ervaringen plaats om zo ruimte te creëren voor een reflectie over hun relatie met het archief en de museuminstelling.

Op zaterdag 14 oktober, toegankelijk voor het publiek, presenteren de kunstenaars hun werk in drie thematische sessies. Een rondetafelgesprek vindt plaats om 14:30, over het thema ‘Appropriating museum archives: what practices? what issues? what problems?’ met historicus Amzat Boukari en onderzoeker Lotte Arndt

Zondag 15 oktober staat in het teken van netwerken en discussies met het publiek, vanaf 14:00 in de auditorium. Reserveren is niet nodig. Ook zal de opening van de tentoonstelling MY NAME IS NO-BODY plaatsvinden in aanwezigheid van fotograaf Teddy Mazina. Reserveren is hier wel nodig.

Het weekend vindt plaats in het Frans.

De volledige lijst met genodigden: On Ying Adila Yip, Eric Androa Mindre, Maximilien Atangana, Hilary Balu, Rokia Bamba, Tatiana Bohm, Sarah Carlier, Matthias De Groof, Beau Disundi, Koenraad Ecker, Eddy Ekete, Johan Grimonprez, Stephane Kabila, Kabeya, Victoire Karera, Jean Kamba, Sixte Kakinda, Pytshens Kambilo, Nicole Letuppe, Johnny Leya, Maliza Liebeskind, Emilio López-Menchero, Frédéric Lubansu, Arno Luzamba, Heritier M. Bilaka, Teddy Mazina, Aimé Mpane, Innocent Muhozi, Freddy Mutombo, Paulvi Ngimbi, Precy Numbi, Haldi Nzia Okudheyo, Rosy Sambwa, Prisca Tankwey, Anne-Françoise Tasnier, Fransix Tenda, Jérémy Tshiyembi Koyoka, Eric Van den Abeele, Jonathan Vatunga…

> (Re)-appropriation, kunstenaarsbiografieën

Place

Locatie

AfricaMuseum

Contact

air@africamuseum.be

Info

Afbeelding : Jonathan Vatunga, Mère et enfant (détail), technique mixte, 2023. 

Subtitle
Gesprek en diner in het Museum aan de Stroom
Hour info
18.30-20.00u (deuren open om 18.00u)
Taal
Nederlands
Available
On
Summary

In het kader van 125/5 jaar AfricaMuseum nodigen we je uit voor een evenement rond historisch trauma en de mogelijke gevolgen voor het welzijn van de Afrikaanse diaspora. We zullen tevens stilstaan bij hoe een instelling, zoals het museum dat dit jaar 125 jaar bestaat en vijf jaar geleden heropende, deze gevolgen kan erkennen én zo kan bijdragen tot de genezing van historisch trauma.

""

Tijdens een panelgesprek worden ervaringen gedeeld inzake historisch trauma. Deze ervaringen worden vervolgens gekaderd door experts die klinische ervaring hebben met en/of onderzoek doen naar de relatie tussen kolonisatie/racisme en gezondheid. Om de interactie tussen de Afrikaanse diaspora en het AfricaMuseum te stimuleren nodigen we ook een medewerker van het museum uit.

Tijdens het gesprek vindt een collective dinner plaats om de sociale verbinding te faciliteren en meer ruimte te creëren voor de uitwisseling van ervaringen. Dit diner beoogt een informele, ontspannen sfeer te creëren waarin mogelijks opgebouwde spanningen kunnen worden losgelaten. Het eten wordt verzorgd door Lili's samoussas.

Moderator is Dr. Ama Kissi (Ph.D.), postdoctoraal onderzoeker aan de Universiteit Gent, klinisch psycholoog bij PRAKTIJK50 en Young Fenix en gezondheid en inclusie consulent.

Panelleden zijn :

  • Jennifer Heylen, actrice en ervaringsdeskundige
  • Dominique Mertens, klinisch psycholoog, psychotherapeut en docent aan Karel De Grote Hogeschool
  • Dr. Wouter Arrazola de Oñate (MD), medisch directeur Belgian Lung and Tuberculosis Association en arts werkend rond “sociale determinanten, racisme en gezondheid”
  • Nadia Nsayi, politicologe, auteur en publieksmedewerker bij het AfricaMuseum

Dit evenement is een initiatief van Ama Kissi, in samenwerking met AfricaMuseum, Luzitu, Culture Crossing, Club Magie en het MAS.

Place

Locatie

Paviljoen MASbox, Museum aan de Stroom

Hanzestedenplaats 1, 2000 Antwerpen

Deelnemers
Maximum 60 deelnemers
Prijs

Gratis