Uitgestorven reuzenoorworm keert na 56 jaar terug naar Sint-Helena

De nu uitgestorven reuzenoorworm van Sint-Helena was de grootste oorworm ter wereld. Op verzoek van de St Helena National Trust, de regering van Sint-Helena en het St Helena Museum heeft het AfricaMuseum een exemplaar van dit iconische insect geschonken aan het Museum van Sint-Helena, waar het nu wordt tentoongesteld.

specimen van de reuzenoorworm

foto van een specimen van de reuzenoorworm
Dit exemplaar is het laatste dat levend gezien werd. S. Hanot © KMMA

Een oorworm van maar liefst 8 cm

De reuzenoorworm van Sint-Helena (Labidura herculeana) werd in augustus 2014 officieel als uitgestorven soort verklaard.

Deze oorworm was de grootste bekende oorworm ter wereld, met een lengte tot 8 cm.

Hij was endemisch voor het eiland Sint-Helena, wat betekent dat hij enkel op dit eiland voorkwam, op 2000 km van de Afrikaanse kust, middenin de Atlantische Oceaan.

Het AfricaMuseum bewaart ongeveer 40 exemplaren, waaronder het laatste exemplaar dat levend geobserveerd werd op 24 mei 1967 tijdens een wetenschappelijke expeditie van het museum op het eiland.

In de decennia die erop volgden zijn weliswaar resten van exemplaren gevonden maar dit prachtige insect is nooit meer levend waargenomen.

Er bestaan verschillende hypotheses rond het uitsterven van de soort: verwoesting van zijn habitat, predatie van knaagdieren en invasieve duizendpoten (Scolopendra morsitans) die zich voedden met de oorworm, enz.

Een exemplaar gerepatrieerd naar Sint-Helena

Vóór de komst van het exemplaar uit het AfricaMuseum had het eiland Sint-Helena slechts één exemplaar in slechte staat – de achterlijfsaanhangsels zijn afgevallen.

‘De reuzenoorworm van Sint-Helena is een iconische soort op het eiland’, zegt Martina Peters, hoofdconservator van de St Helena National Trust. ‘Het door het AfricaMuseum geschonken exemplaar is van grote culturele waarde voor de Sint-Helena gemeenschap. Het biedt ook educatieve en wetenschappelijke mogelijkheden.’

‘Voordat het exemplaar naar Sint-Helena werd teruggebracht, hadden alleen het AfricaMuseum en het Natural History Museum in Londen exemplaren van deze oorworm in hun collecties’, legt Didier Van den Spiegel uit, wetenschappelijk verantwoordelijk van de zoölogische collecties van het AfricaMuseum. ‘Maar terwijl Londen slechts één exemplaar heeft, hebben wij een reeks zeer goed bewaarde exemplaren in onze collecties.’

groot specimen van een oorworm
Het exemplaar dat terug naar Sint-Helena is gebracht.
groep mensen met de oorwormspecimen
Overhandiging van het specimen aan het St Helena Museum.